Home
Czy książkę można zjeść i wypić? Liberatura

Czy książkę można zjeść i wypić? Liberatura

We wtorek, 13 grudnia br. uczniowie klasy 3D uczestniczyli w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu w wykładzie Pani Agnieszki Rybarczyk, która przybliżyła nam nieznany wcześniej termin liberatury.

Pojęcie to definiowane jest jako dzieło, w którym tekst i materialna forma tworzą nierozerwaną całość. Pochodzi ono od łacińskiego słowa „liber”, które oznacza i „książkę”, i „wolny”. Twórcą tego pojęcia jest Zenon Fajter, który w „Liberaturze. Aneksie do słownika terminów literackich” przeciwstawił liberaturę trzem rodzajom literackim.

Na początku wykładu Pani Agnieszka przedstawiła historię powstawania liberatury, rozwijającej się głównie w XX wieku, uwzględniając dzieła Marinettiego oraz Apollinaire’a. Następnie mogliśmy na własne oczy zobaczyć, dotknąć oraz przeczytać ciekawe przykłady liberatury, będące w zasobach Biblioteki Uniwersyteckiej.

Jednym z pierwszych dzieł nazwanych liberaturą jest „Oka-leczenie” Zenona Fajtera oraz Katarzyny Bazarnik. Jest to książka stworzona z trzech złączonych ze sobą tomów, z tym, że jeden z nich znalazł się z przeciwnej strony od pozostałych, a czytanie tryptyku rozpoczyna się od końca.

Jednym z najciekawszych przykładów liberatury omówionych w czasie wykładu jest „Ulica Sienkiewicza w Kielcach” Radosława Nowakowskiego – książka w formie mapy z opisem zwiedzającego tę ulicę turysty.

Ciekawą pozycją jest również „Sto tysięcy miliardów wierszy” Raymonda Queneau, w której każdy wers dziesięciu sonetów umieszczono na osobnych paskach papieru, w taki sposób, że we wszystkich możliwych ułożeniach rzeczywiście powstaje sto tysięcy miliardów wierszy.

Twórcy liberatury odrzucają klasyczną formę książki i tworzą dzieła, które na przykład odczytać można tylko z pomocą dołączonego do niej lustra lub drukując tekst książki na jadalnym „opłatku”.

Najbardziej zadziwiającą pozycją okazał się poemat w butelce ,,Spoglądając przez ozonową dziurę” Zenona Fajtera, redefiniujący znaczenie książki. Etykieta butelki pełni formę okładki, a poemat umieszczony został na przezroczystej folii w środku szklanego pojemnika. Wykład Pani Agnieszki Rybarczyk był bardzo ciekawy i poszerzył nasze literackie horyzonty.

Zainteresowanych zachęcamy do odwiedzenia Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu

Jagoda Lecińska, kl.3D