Raport z przeprowadzonej ankiety „Moje nawyki żywieniowe” w roku szkolnym 2015/2016

W drugiej połowie marca 2016r., przeprowadzono wśród młodzieży klas pierwszych ankietę na temat nawyków żywieniowych. Ankietę „Moje nawyki żywieniowe” opracowali: Irena Linka i Mikołaj Komorowski. Jest ona częścią  projektu „Wybieram zdrowie”.

Ankietę, podczas lekcji wychowawczych, wypełniło: 92 dziewczęta i 71 chłopców, co stanowi 84,9% społeczności klas pierwszych. Pozostałe 15,1% z różnych przyczyn nie wzięło w niej udziału (niechęć, nieobecność, brak zainteresowania). Udział w ankiecie był dobrowolny.

Celem ankiety było poznanie nawyków żywieniowych młodzieży, która rozpoczęła naukę w III LO oraz ich wiedzy związanej z tym zagadnieniem. Pytania dotyczyły aktywności fizycznej, nawyków żywieniowych, znajomości profilaktyki prozdrowotnej.

 

1. Opracowanie ilościowe:

 

	Liczba ankietowanych	Liczba uczniów	Liczba ankietowanych w %
Dziewczęta Klasy pierwsze	92	102	90,2%
Chłopcy Klasy pierwsze	71	90	78,9%
Ogółem	163	192	84,9%

 

2. Opracowanie wyników – odpowiedzi na poszczególne pytania:

1.Czy podejmujesz w ciągu tygodnia intensywną aktywność fizyczną (trening, praca fizyczna itp. – proszę nie brać pod uwagę lekcji WF)?

	Nie	Raz w tygodniu	Kilka razy w tygodniu	Sporadycznie
Dziewczęta	13%	33,7%	35,4%	17,4%
Chłopcy	1,4%	36,6%	47,9%	14,1%
Ogółem	7,9%	26,2%	41,1%	15,9%

 

2.Jaki typ płynów dominuje w twojej diecie (możesz zakreślić kilka odpowiedzi)?

	Woda mineralna	Napoje izotoniczne	Soki owocowe/warzywne	Napoje wysoko słodzone	Herbata/kawa
Dziewczęta	79,3%	4,3%	47,8%	3,3%	69,1%
Chłopcy	80,3%	9,9%	47,9%	14,1%	43,7%
Ogółem	79,8%	6,7%	47,8%	7,9%	53,9%

 

 

3.Ile posiłków zjadasz w ciągu dnia?

	Jeden	Dwa	Trzy	Cztery	Pięć
Dziewczęta	3,3%	19,6%	34,8%	14,1%	28,3%
Chłopcy	7%	14,1%	40,8%	16,9%	21,1%
Ogółem	4,9%	23,3%	37,4%	15,3%	25,2%

 

4.Czy podjadasz między posiłkami?

	Tak	Nie	Sporadycznie
Dziewczęta	5,4%	27,2%	67,4%
Chłopcy	9,8%	45,1%	45,1%
Ogółem	7,4%	34,9%	57,7%

 

5.Co najczęściej stanowi Twoją przekąskę?

	Owoce/warzywa	Kanapki	Słodycze	Fast food’y
Dziewczęta	58,7%	23,9%	40,2%	2,2%
Chłopcy	59,1%	33,8%	45,1%	9,8%
Ogółem	59%	29%	43%	7%

 

6.Czy w swojej diecie kierujesz się zasadami racjonalnego żywienia (piramidą żywieniową)?

	Tak	Nie	Sporadycznie
Dziewczęta	20,6%	40,2%	39,1%
Chłopcy	21,1%	43,7%	35,2%
Ogółem	20,9%	41,7%	37,4%

 

7.Skąd pochodzi jedzenie, które zjadasz w szkole?

	Z domu	Z bufetu szkolnego	Z automatu	Inne
Dziewczęta	93,5%	22,8%	2,2%	4,3%
Chłopcy	94,4%	23,9%	5,6%	8,4%
Ogółem	93,8%	23,3%	3,7%	6,1%

 

8.Czy komponując swoją dietę używasz:

	Produkty surowe	Produkty nisko przetworzone	Produkty wysoko przetworzone
Dziewczęta	69,6%	66,3%	26,1%
Chłopcy	56,3%	71,8%	49,3%
Ogółem	63,8%	68,7%	36,2%

 

9.Czy stosujesz suplementacje diet (witaminy, odżywki)?

	Tak	Nie	Sporadycznie
Dziewczęta	23,9%	53,2%	22,8%
Chłopcy	26,8%	47,9%	25,3%
Ogółem	25,1%	50,9%	23,9%

 

10.Czy stosowałeś/ łaś lub stosujesz inną dietę niż racjonalna (oparta na piramidzie żywieniowej)? Jeśli tak, to podaj jaką?

	Nie	Tak
Dziewczęta	81,5%	18,5%
Chłopcy	80,3%	19,7%
Ogółem	80,9%	19%

 

-Rodzaje diet dziewczęta: niskowęglowodanowa , wegetariańska, głodówka, ustalona przez dietetyka, bezcukrowa, ABC Diet, wegańska, tęczowa, niskokaloryczna, antypasożytnicza, dieta Ektomorfika.

-Rodzaje diet chłopcy: wysokobiałkowa, ketogeniczna, dieta Paleo, wysokowęglowodanowa, niskokaloryczna.

 

11.Czy w Twojej rodzinie wykorzystuje się sposób odżywiania jako metodę profilaktyki chorób cywilizacyjnych i nowotworowych?

	Tak	Nie
Dziewczęta	36,9%	63%
Chłopcy	29,5%	30,5%
Ogółem	33,7%	66,2%

 

12.W jaki sposób walczysz ze zmęczeniem podczas długotrwałej nauki (możesz zakreślić kilka)?

	Wietrzę  pokój	Gimnastykuję się/ spaceruję	Piję kawę	Piję napoje wysokoenergetyczne	Jem słodkie  przekąski	Jem zdrowe przekąski	Inne
Dziewczęta	63%	34,7%	44,6%	6,5%	43,5%	43,5%	39,1%
Chłopcy	59,1%	35,2%	29,6%	9,8%	46,5%	33,8%	46,5%
Ogółem	61,3%	34,9%	38%	7,9%	44,8%	39,3%	42,3%

-Inne: krótka drzemka, oglądanie tv, czytanie książki, picie herbaty, gra na komputerze, gra na instrumencie, kąpiel, rozmowa z rodziną, słuchanie muzyki.

 

3. Opracowanie jakościowe ankiety – wnioski i rekomendacje.

 

Wnioski:

 

• Niepokój budzi fakt, iż blisko 20,9% ankietowanej młodzieży nie podejmuje intensywnej aktywności fizycznej. Problem ten dotyczy dziewcząt – 13%.
• Cieszy fakt, że głównymi źródłami płynów w diecie młodzieży jest woda mineralna, herbata oraz soki owocowo-warzywne.
• Bardzo niepokojącym zjawiskiem jest zjadanie nie więcej niż dwóch posiłków na dobę przez ponad 28,2% ankietowanych (znów dominującą grupą są dziewczęta – 22,9%). Należałoby się zastanowić, czy wynika to z finansowej kondycji rodziny czy z nieprawidłowego postrzegania swojej osoby (zagrożenie anoreksją lub bulimią) lub być może, ze sposobu organizacji życia ( dojazdy do szkoły itp.)
• Cieszy fakt, że tylko 9,8% chłopców traktuje Fast food’y jako przekąskę, natomiast niepokoi wysoki odsetek podjadających słodycze – 42%.
• Bardzo złym zjawiskiem jest niestosowanie racjonalnej diety, zarówno przez uczniów, jak i ich rodziny oraz niedostrzeganie faktu wartości profilaktycznej diety (choroby cywilizacyjne i nowotworowe) – około 66% ankietowanych.
• Odpowiedzi na pytanie nr 8, dotyczące komponowania diety, stoją w sprzeczności z odpowiedziami na pytania nr 6 i 11. Prawdopodobnie wynika to z braku wiedzy wyniesionej z gimnazjum, dotyczącej nawyków żywieniowych (wielu uczniów sygnalizowało, że nie rozumie pojęć: nisko lub wysoko przetworzonych).
• Zadawalającym jest fakt niestosowania suplementów diet przez blisko 59% ankietowanych.
• Odpowiedzi na pytanie nr 10 sugerują, że część osób czerpie wiedzę na temat diet z internetu i zadowalają się bardzo powierzchownymi informacjami. Osoby cierpiące na różne schorzenia mają w tym zakresie większą wiedzę i współpracują ze specjalistami. Wśród dziewcząt niepokoi dominacja diet odchudzających, nie popartych odpowiednimi wiadomościami. Wśród chłopców brak nam pewności, że stosowanie diet wysokobiałkowych lub wysokoenergetycznych powiązane jest z dużą aktywnością fizyczną!
• Cieszy 100% odsetek osób, które wiedzą i rozumieją, że robienie sobie krótkich przerw podczas długotrwałej nauki jest warunkiem skutecznego procesu uczenia. Wietrzenie pomieszczenia, krótka gimnastyka, krótka drzemka, spacer czy zdrowa przekąska to najczęściej wymieniany sposób. Niestety, aż 43% ankietowanych, jako jeden z wielu sposobów, wymienia słodką przekąskę i picie kawy.

 

 

Rekomendacje:

 

• W ramach lekcji wychowawczych należałoby przeprowadzić zajęcia dotyczące zasad zdrowego żywienia.
• Poruszyć problem żywienia na zebraniach z rodzicami.
• Umieścić na szkolnej stronie internetowej raport z powyższej ankiety, podać przykładowe przepisy na zdrowe posiłki i przekąski.
• Przeprowadzać na terenie szkoły cykliczne akcje związane ze zdrowym żywieniem np: Dzień Zdrowej Przekąski, Dzień sałatkowy, Zjedz owoc zamiast batonika itp.
• Włączyć w projekt „Wybieram zdrowie” zajęcia warsztatowe i sesję naukową na temat zdrowego żywienia.
• Należy bezwzględnie kontynuować powyższe działania cyklicznie.
• Regularnie ankietować młodzież w zakresie aktywności fizycznej i zasad zdrowego żywienia.

 

 

Opracowali:

Irena Linka

Mikołaj Komorowski